Ozonowanie co zabija. Istnieje bardzo wiele metod dezynfekcji. Obecnie dezynfekcja jest jedną z najbardziej skutecznych metod, do walki z pandemią wirusa SARS-COV-2. Jeśli nie chcemy na przykład zarazić się wirusem, na przykład w biurze, w którym wcześniej przebywały inne osoby, to najlepiej jest dokonać dezynfekcji biura. Podobnie jest z różnego rodzaju powierzchniami płaskimi, zarówno w biurach, jak i w innych przestrzeniach publicznych, oraz w naszych własnych mieszkaniach. Jedną z bardziej popularnych metod dezynfekcji, obecnie jest ozonowanie. Sprawdzimy, czy ozonowanie jest faktycznie tak skuteczne, co zabija ozonowanie oraz w jaki sposób działa.
Czym jest ozon?
Aby odpowiedzieć sobie na wszystkie postawione wyżej pytania, musimy przede wszystkim opowiedzieć sobie, czym tak naprawdę jest ozon, ponieważ trzeba mieć świadomość, że nie każdy musi mieć wiedzę na ten temat. Ozon jest to nic innego jak alotropowa postać tlenu. Alotropowa, czyli jest to tlen, ale występuje on w innej postaci, niż zazwyczaj w warunkach naturalnych, czyli takich, jakie uznajemy, że panują przy powierzchni Ziemi. Tlen występuje w postaci dwuatomowej, jest to dla niego najbardziej powszechna postać, ale tlen może również występować w postaci ozony, czyli cząsteczki 3 atomowej. Tlen może przyjąć postać cząsteczki 3 atomowej w specyficznych warunkach. Warunki te umożliwiają atomom tlenu, wejście na wyższy poziom energetyczny, dzięki czemu mogą łączyć się ze sobą w 3 atomowe cząsteczki, a nie jak zwykle w dwuatomowe cząsteczki. Warunki, o jakich mówimy, jest to na przykład jonizowanie tlenu w wyższych warstwach atmosfery pod wpływem promieniowania kosmicznego. Przy powierzchni Ziemi ozon praktycznie nie występuje, a jego niewielkie ilości mogą powstawać, na przykład w wyniku spalania paliw kopalnych, lub na przykład po burzy, w wyniku wyładowań atmosferycznych. Ta ostatnia cecha jest wykorzystywana w urządzeniach zwanych ozonatorami, kiedy to tlen jest przepuszczany przez łuk elektryczny i w wyniku tego procesu wytwarza się ozon.
Jak działa ozon?
Ozon sam w sobie nie jest specjalnie szkodliwą substancją, ale szkodliwe jest to, co powstaje z ozonu w wyniku jego rozpadu. Ozon jest to cząsteczka stosunkowo krótkotrwała i na przykład na wysokich wysokościach naszej atmosfery, możliwe jest stabilne występowanie dość dużego stężenia ozonu głównie dlatego, że proces jego rozpadu są bilansowane procesami tworzenia, w wyniku działania promieniowania kosmicznego. Kiedy na przykład ozonujemy, wówczas konieczne jest wytworzenie dużej ilości ozonu i dlatego musimy wykorzystywać ozonatory odpowiedniej wydajności. Sam ozon jeszcze niczego nie dezynfekuje. Ozon po dość niedługim czasie zaczyna się rozpadać na cząsteczkę dwuatomową oraz na pojedynczy niesparowany atom tlenu, który jest bardzo silnym utleniaczem i natychmiast wchodzi w reakcję z praktycznie każdą substancją i cząsteczką, z jaką się zetknie. Może natrafić na wirusy, bakterie lub grzyba i wówczas wynik takiej reakcji jest dla tych mikronów zabójczy.
Co zabija ozon?
Ogólnie rzecz ujmując, ozon jest to substancja szkodliwa dla praktycznie każdego żywego organizmu, ponieważ bardzo łatwo cząsteczka tlenu wchodzi w reakcję ze związkami organicznymi. Nie oznacza to jednak, że ozon jest tak samo szkodliwy dla każdego organizmu żywego. W zależności od rozmiarów organizmu, stężenia ozonu i czasu ekspozycji, to będzie on bardziej szkodliwy lub mniej. Ilość ozonu, która będzie skutecznie zabijała wirusy lub bakterie, będzie dla człowieka praktycznie nieszkodliwa, a przynajmniej jeżeli chodzi o chwilowy kontakt. Z tego powodu ozonowanie biur oraz ozonowanie mieszkań jest niezwykle skuteczne, jeżeli udaje nam się osiągnąć odpowiednie stężenie, bo przez to istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że 90% czy nawet 99% wirusów oraz bakterii, które znajdują się w izolowanym dezynfekowanym biurze lub w mieszkaniu będzie musiała zetknąć się z niesparowanym atomem tlenu, co tak naprawdę skutkuje dezintegracją wirusa lub bakterii, a jeżeli będziemy na przykład dezynfekować klimatyzację, wówczas również będzie to szkodliwe dla grzybów.
Czy ozonowanie jest faktycznie tak skuteczne, jak się o nim mówi?
Ozonowanie jest metodą bardzo skuteczną i trzeba tutaj jasno powiedzieć, że skuteczność ta wynika w kilku czynników, a nie tylko i wyłącznie z samej skuteczności ozonu, chociaż jest ona faktycznie wysoka. Ozonowanie jest skuteczne przede wszystkim dlatego, że można je bardzo łatwo przeprowadzić i można to przeprowadzać dość często, z bardzo dużą regularnością, co w porównaniu do wielu innych metod, jest w zasadzie niemożliwe do powtórzenia. Dla przykładu, jeżeli byśmy chcieli dezynfekować biura za pomocą chloru lub innych substancji ciekłych, najprawdopodobniej nie moglibyśmy tego wykonywać bardzo często, a już na pewno nie codziennie. Pochłaniałoby to bardzo duże zasoby siły roboczej, a dodatkowo ozonowanie za pomocą gazu, wykonuje dezynfekcję w całej objętości pomieszczenia, natomiast dezynfekowanie środkami ciekłymi, dezynfekuje tak naprawdę tylko powierzchnię, co często nie jest wystarczające.
